vers 1860-1865

Informations générales
  • TD52.106
  • Textes [empruntés surtout aux Pères].
  • Orig.ms. BU4, pp. 1-12; T.D. 52, pp. 106-111.
Informations détaillées
  • 1 AUGUSTIN
    1 BEAU CHRETIEN
    1 CROIX DE JESUS-CHRIST
    1 DIVORCE
    1 EPREUVES
    1 GRACE
    1 HUMILITE DE JESUS-CHRIST
    1 LAVEMENT DES PIEDS
    1 MARIAGE
    1 MARTYRS
    1 ORGUEIL
    1 PASSION DE JESUS-CHRIST
    1 PATIENCE DE JESUS-CHRIST
    1 PERES DE L'EGLISE
    1 PERFECTIONS DE DIEU
    1 SACRIFICE DE LA CROIX
    1 TENTATION
    2 ABRAHAM
    2 JEAN, SAINT
    2 JOB, BIBLE
    2 JUDAS
    2 SIMON DE CYRENE
  • vers 1860-1865
La lettre

Episcopatus unus est, cujus a singulis in solidum pars tenetur. S. Cyprien.

Ce n’est pas l’effet d’une bonne doctrine de rendre les ignorants présomptueux et les femmes mêmes disputeuses. Bossuet.

Inde in mari ambulavit, ut ostenderet esse in mari viam. S. Augustin.

Recta domus, ubi vir imperat, et mulier obtemperat. S. Augustin.

A ligno nolite recedere, per quod possitis mare transire. S. Augustin.

Signum ejus est humilitas ejus. S. Augustin.

Noluit stellam, esse in fronte fidelium signum suum, sed crucem suam: unde humiliatus ipse glorificatus, inde erexit humiles quo humiliatus ipse descendit. S. Augustin.

Pertulit insultantes: nam crux non ad potentiae argumentum, sed ad patientiae exemplum suscepta est. Ibi vulnera tua curavit, ubi sua diu pertulit. S. Augustin.

Grâce. – Omnes de plenitudine ejus accepimus. De plenitudine misericordiae ejus, de abundantia bonitatis ejus accepimus. Quid remissionem peccatorum, ut justificaremur ex fide; et insuper quid? Et gratiam pro gratia, id est pro hac gratia, ex qua ex fide vivimus, recepturi sumus aliam. Quid tamen nisi gratiam? Nam si dixero, quia et hoc debetur, aliquid mihi assigno quasi cui debeatur. Coronat autem in nobis Deus dona misericordiae suae, sed si in ea gratia quam primam accepimus, perseveranter ambulemus. S. Augustin, in Joan., 2, 3.

Nonne martyres amati sunt vehementer, et quando eos commemoramus, inardescimus amore. Quid in illis amamus, fratres? Membra laniata a feris? Quid faedius, si oculos carnis interroges? Quid pulcherius, si oculos mentis intuearis? – On peut faire là-dessus toute une théorie sur le beau.

De Christo. – Oportebat ut contemneretur. Nisi enim non contemneretur, non crucifigeretur; si non crucifigeretur, non funderet sanguinem, quo pretio nos redemit. Ut autem daret pretium pro nobis, crucifixus est; ut crucifigeretur, contemptus est; ut contemneretur, humilis apparuit. S. Augustin.

Ergo hoc vel praecipuum vitae meae officium, debere me Deo conscius sum, ut eum omnis sermo meus et sensus loquatur. S. Hilaire, de Trinit.

Quid est, impleatur omnis justitia? Impleatur omnis humilitas. S. Augustin.

Nemo habet de suo nisi mendacium et peccatum. S. Augustin, in Joan. V, in principio. – Si ergo qui loquitur mendacium, de suo loquitur, qui loquitur veritatem, de Deo loquitur. S. August., ibid.

Spiritalis virtus sacramenti ita est, ut lux et ab illuminandis pura excipitur, et si per immundos transeat, non inquinatur.

Amor noster pro invicem gemat ad Deum: ipse enim gemitus columbae est. S. Augustin.

Si superbia fuit diversitatis linguarum [causa], humilitas Christi congregavit diversitates linguarum. Jam quod illa turris dissociaverat Ecclesia collegit. De una lingua factae sunt multae: nolite mirari, superbia hoc fecit. De multis linguis fit una; noli mirari, caritas hoc fecit. S. Augustin.

Et sancta possunt obesse. In bonis enim sancta ad salutem insunt, in malis ad judicium. S. Augustin.

Qui bene eruditi sunt in fide catholica, noverunt quod Deus fecit nuptias, et sicut conjunctio a Deo, ita divortium a diabolo sit. S. Augustin, in Joan., 9.

Lege libros propheticos, non intellecto Christo, quid tam insipidium et fatuum invenies? Intellige ibi Christum, non solum sapit quod legis, sed etiam inebriat. S. Augustin.

In his quae non mole magna sunt, hoc est magis esse quod melius esse. Donc Dieu est un être infini, parce qu’il est parfait. S. Augustin, de Trinit., 6, 9.

Summa Trinitas quae inseparabiliter operatur, intelligentibus est verbum, inintelligentibus autem proverbium. S. Augustin.

Haec est enim vis verae divinitatis, ut creaturae rationali jam ratione utenti, non omnino ac penitus possit abscondi. Exceptis enim paucis, in quibus natura nimium depravata est, universum genus humanum Deum mundi hujus fatetur auctorem. S. Augustin.

Omnes sancti, angeli, quia annuntiatores Dei. S. Augustin.

Ad hoc nos vocat Deus, ne simus homines. S. Augustin.

S. Jean franchit tout pour s’élever à Dieu. Nisi enim transcenderet omnia quae creata sunt, non perveniret ad eum, per quem facta sunt omnia. Nec potestis cogitare quid transcenderit, nisi videatis quo pervenerit. S. Augustin.

Non est caput nequius super caput colubri: et non est ira super iram mulieris. Commorari leoni et draconi placebit, quam habitare cum muliere nequam. Ecclesiastique, XXV, 23 sq.

Lavement des pieds.

Locuturus quippe de tanta Domini humilitate, prius celsitudinem ejus voluit commendare. Cum se sciret a Deo exiisse, et ad Deum pergere, non Dei Domini, sed hominis servi implevit officium. Etiam illi non dedignatus est pedes lavare, cujus manus jam praevidebat insalire.

Tanta quippe est humanae humilitatis utilitas, ut eam suo commendaret exemplo, et divina sublimitas, quia homo superbus in aeternum periret nisi illum Deus humilis inveniret.

L’homme baptisé est purifié tout entier; il touche pourtant la terre et se souille par les pieds. Quotidie igitur pedes lavat nobis, qui interpellat pro nobis. Tutius veritas auditur quam praedicator, quoniam cum praedicatur, humilitas custoditur; cum autem praedicatur, vix non subrepsit cuivis hominum quantulacumque jactantia, in qua utique inquinantur pedes.

Periculosum est tibi placere, cui cavendum est superbire. S. Augustin.

Judas.

Jam talis venerat ad convivium explorator pastoris, insidiator Salvatoris, venditor Redemptoris; jam talis venerat, et videbatur, et tolerabatur, et se ignorari arbitrabatur.

Sciens quia omnia dedit ei Pater in manus, ergo et ipsum proditorem: nam si eum in manibus non haberet, non utique illo uteretur ut vellet. Proinde jam traditor traditus erat illi quem tradere cupiebat, atque ita mala tradendo faciebat, ut de illo tradito bonum fieret quod nesciebat: sciebat enim Dominus quid faceret pro amicis, qui patienter utebatur inimicis.

Couronnement d’épines.

Ut verum pascha fieret, Christus velut ovis immolabatur. S. Augustin.

Sic adimplebantur quae de se praedixerat Christus. Sic martyres informabantur ad omnia quae persecutores libuisset facere perferenda. Sic paulisper occultata tremenda potentia commendabatur prius imitanda patientia. Sic regnum quod de hoc mundo non erat, non atrocitate pugnandi, sed patienti humilitate vincebant. Sic illud granum multiplicandum seminabatur horribili contumelia, ut mirabili pullularet in gloria. S. Augustin.

Innocence.

Ecce altera major invidia. Utrumque verum est: et unigenitus ut Dei filius, et rex ab eo constitutus super Sion montem sanctum ejus, et utrumque nunc demonstraretur nisi quanto erat potentior, tanto nollet esse patientior. S. Augustin.

Proinde ubi non respondebat, sicut ovis silebat; ubi respondebat, sicut pastor docebat. S.Augustin.

La Croix.

Bonus ordo nostri profectus est, ut prius crucis suae trophaeum ipse erigeret, deinde martyribus traderet erigendum. S. Ambroise.

Non Judaeus est qui crucem portat, sed alienigena atque peregrinus, nec praecedit, sed sequitur. Non enim suam, sed nostram Christus ascendit. S. Ambroise.

Et bajulans… Grande spectaculum: sed si spectet impietas, grande ludibrium, si pietas, grande mysterium.

Le bon larron.

Excedit humanam conditionem ista promissio, nec tam de ligno crucis quam de throno editur potestatis? Inter ipsa supplicia proprietatem unitatemque suam servavit, et deitas inviolabilis, et natura passibilis. Inde ergo oriebatur hoc donum, unde accepit fides ipsa responsum. S. Léon.

Semper enim Dominus plus tribuit quam rogatur. Vita est enim esse cum Christo: ideo ubi Christus, ibi vita, ibi regnum. S. Ambroise.

Regard sur soi, l. I; c. II de l’Imitation, C. III.

Noli nimis in sensu tuo confidere, sed velis etiam libenter aliorum sensum audire.

Nécessité des épreuves des bons pour qu’ils ne disent pas, comme Satan de Job: Operibus manuum ejus benedixisti, et possessio ejus crevit in terra.

A la deuxième question que Dieu fait à Satan, il ajoute: Et adhuc retinens innocentiam? – Quam misero data est lux, et vita his qui in amaritudine animae sunt!

Venit super me indignatio. Job.

Ubi est timor tuus, fortitudo tua, patientia tua, et perfectio viarum tuarum? Job.

Sagittae domini in me sunt, quarum indignatio ebibit spiritum meum, et terrores Domini militant contra me. Job.

Parce mihi: nihil enim sunt dies mei. Job.

Si flagellat, occidat semel, et non de poenis innocentium rideat. Job.

Faciem ejus suscipiam, ut non vobis imputetur stultitia. Job.

Deridetur justi simplicitas. Job.

Abundant tabernacula draconum, et audacter provocant Deum, cum ipse dederit omnia in manus eorum. Job.

Tu quidem gressus meos dinumerasti, sed parce peccatis meis. Job.

Attamen caro ejus dum vivet, dolebit, et anima illius super semetipso lugebit. Job.

Deridetur justi simplicitas, lampas contempta apud cogitationes divitum, parata ad tempus statutum. Job.

Congregatio hypocritae sterilis. Job.

Sapientia ubi invenitur? et ubi locus est intelligentiae. Job.

Benedictio perituri super me veniebat. Job.

Tentavit Deus Abraham. Tentation nécessaire à toute âme qui tend à la perfection.

Non enim colunt Christum, qualis figuratur in evangelio, sed qualem ipsi sibi finxerunt. S. Augustin.

Nescit se homo, nisi in tentatione discat se. S. Augustin.

Si quidem aliquid melius et utilius saluti hominum quam pati fuisset, Christus utique verbo et exemplo ostendisset. Imitation.

Multiplicabuntur justi secundum altitudinem Dei, quando ibunt de virtute in virtutem.

Notes et post-scriptum